Cơ duyên Hưng_Hoá_Tồn_Tưởng

Sư họ Khổng (孔), quê ở vùng Khuyết Lí (闕里), Trung Quốc.

Sư xuất gia, rồi đến tham vấn, làm thị giả dưới hội của Thiền Sư Lâm Tế Nghĩa Huyền(臨濟義玄), đến khi Lâm Tế tịch, sư vẫn chưa triệt ngộ.

Ở hội của Thiền sư Tam Thánh Huệ Nhiên (三聖慧然), Sư làm thủ toạ, thường nói: Ta nhắm phương Nam đi hành cước, một phen gặp được đầu gậy, mà chẳng từng tìm ra một người hội Phật pháp. Tam Thánh nghe được nói: Ngươi đủ con mắt gì mà nói thế ấy? Sư liền hét. Tam Thánh nói: Phải là ngươi mới được. Thiền Sư Ðại Giác nghe chuyện này mong có ngày gặp sư để thử tài.

Sau sư đến làm viện chủ dưới hội của Thiền sư Ngụy Phủ Đại Giác (một đệ tử đắc pháp khác của Lâm tế), rồi được triệt ngộ. Công án ghi lại như sau:

Một hôm Thiền Sư Đại Giác hỏi:Viện chủ! Ta nghe ông nói: Nhắm phương Nam đi hành cước, một phen gặp được đầu gậy, mà chẳng từng tìm ra một người hội Phật pháp, ông y cứ vào đạo gì mà nói như thế? Sư liền hét, Ðại Giác liền đánh, Sư lại hét, Ðại Giác lại đánh.Hôm sau, Sư đi ngang qua pháp đường, Ðại Giác gọi: Viện chủ, ta vẫn còn nghi hai tiếng hét của ông hôm qua. Sư lại hét, Ðại Giác lại đánh. Sư lại hét, Ðại Giác lại đánh. Sư bèn nói: Tôi ở chỗ sư huynh Tam Thánh học được câu khách chủ, nay bị sư huynh bẻ gẫy rồi, xin cho tôi pháp môn an lạc. Ðại Giác bảo: Cái gã mù, đến trong ấy đã chịu thua, cổi áo nạp ra đánh đòn một trận.Ngay đây, Sư ngộ được chổ Lâm Tế ngày trước bị Hoàng Bá cho ăn 3 lần gậy.

Sư đến trụ trì tại Hưng Hóa Tự (興化寺) ở Ngụy Phủ (魏府) và tuyên xướng tông phong của mình. Và từng hiệu đính bản Lâm Tế Lục (臨濟錄).Vua Đường Trang Tông Từng có lần đi Hà Bắc, rồi về đến Ngụy Phủ, ở tại Hành Cung. Nghe danh tiếng sư, bèn sai sứ giả mời gặp. Vua rất mến mộ phong cách đối đáp của sư. Được vua ban ca sa Tử Y và Kiệu, nhưng sư từ chối. Vua đổi ban sư con ngựa, sư nhận:

Vua hỏi: Trẫm thâu Trung Nguyên nhận được hòn ngọc quí, chưa từng có người trả giá.

Sư nói:- Xin Bệ hạ cho xem.

Vua lấy hai tay vuốt từ đầu đến chân.

Sư nói:- Ngọc quí của quân vương ai dám trả giá.

Cuối đời, sư thị tịch rất kỳ lạ:

Sư cỡi ngựa vua ban, bị ngựa quăng té gẫy chân. Sư gọi: Viện chủ! chuốt cho ta một cái chân cây. Viện chủ chuốt xong đem đến, Sư cặp vào khấp khểnh đi quanh viện, hỏi tăng chúng: Các ngươi biết Lão tăng chăng?Chúng đáp: Làm sao mà không biết Hoà thượng. Sư bảo: Pháp sư què nói được đi chẳng được. Sư đến pháp đường sai Tri sự đánh chuông gọi chúng. Chúng tụ họp, Sư bảo: Lại biết Lão tăng chăng? Chúng không đáp. Sư ném chân cây, ngồi thẳng thị tịch.

Sư thị tịch vào năm đầu niên hiệu Văn Đức (文德), hưởng thọ 59 tuổi. Vua ban hiệu là Quảng Tế Đại Sư(廣濟大師).

Sư có để lại cuốn Hưng Hoá Tồn Tưởng Thiền sư ngữ lục(興化存獎禪師語錄) Cũng gọi Hưng hóa ngữ lục, Quảng tế đại sư ngữ lục(1 quyển), được ấn hành vào năm Vĩnh Lạc nhà Minh. được thu vào Cổ tôn túc ngữ lục quyển 5 trong Vạn tục tạng tập 118. Nội dung gồm có: Cơ duyên vấn đáp giữa sư và Thiền Sư Nghĩa huyền, lời đối đáp giữ sư và vua Trang tông đời Hậu Đường, Pháp ngữ khai đường thị chúng ở chùa Hưng hóa. Ngoài ra, ở cuối quyển có chép thêm bài kí nói về tháp của thiền sư Lâm tế Nghĩa Huyền do sư hiệu đính.

Liên quan